พลิกวิกฤติให้เป็นโอกาส – นิวซีแลนด์จะไม่ให้คนไร้บ้านกลับไปอยู่บนท้องถนนหลังโควิด

ภาพ: Dean Purcell/Getty Images

หนึ่งเดือนหลังจากนิวซีแลนด์ปิดประเทศเพื่อลดการแพร่ระบาดของโควิด-19 คนไร้บ้านก็หายไปจากพื้นที่สาธารณะด้วย ผู้คนต่างกล่าวว่านี่คือครั้งแรกในยุคสมัยปัจจุบัน ที่คนไร้บ้านแทบทุกคนมีที่ให้พักอาศัย ผู้คนที่ไม่เคยมีบ้านให้อยู่ ตอนนี้ได้อยู่ในที่พักชั่วคราว และคนไร้บ้านต่างกล่าวว่า “ให้พวกเราอยู่ในที่พักแบบนี้ต่อไปเถอะนะ”

รัฐบาลนิวซีแลนด์เองตั้งความหวังเอาไว้ ว่าคนไร้บ้านที่ได้ไปพักอยู่ในโรงแรมหลังจากที่นิวซีแลนด์เริ่มปิดประเทศ จะไม่ต้องกลับไปอยู่บนถนนอีก ตอนนี้รัฐบาลจึงแบ่งงบประมาณกว่าหนึ่งร้อยล้านนิวซีแลนด์ดอลล่าร์ หรือกว่าสองพันล้านบาทไทย เพื่อจองห้องพักในโรงแรมไปจนถึงเดือนเมษายนปีหน้า และในเดือนนี้ก็มีงบประมาณอีกก้อนเพื่อสร้างบ้าน 8,000 หลังให้ผู้คนที่ยากไร้

รัฐบาลกล่าวว่าการจองห้องพักในโรงแรมให้คนไร้บ้านไปหนึ่งปีเลย จะทำให้รัฐบาลไม่ต้องกังวลและมีเวลาในการสร้างที่พักอาศัยชั่วคราวที่เคยประกาศเอาไว้ก่อนหน้านี้ว่าจะสร้าง รัฐมนตรีที่อยู่อาศัยของนิวซีแลนด์กล่าวว่า “เราต่างตั้งมั่นว่าหลังจากการปิดประเทศสิ้นสุดลง เราจะไม่มีคนไร้บ้านในที่สาธารณะอีก”

แต่ถึงอย่างนั้นหลายฝ่ายก็แสดงความกังวล ว่านิวซีแลนด์มีวิกฤติที่อยู่อาศัยไม่เพียงพอ การสร้างบ้านเป็นไปด้วยความล่าช้า รายชื่อผู้คนที่ลงชื่อรอซื้อบ้านที่รัฐบาลสร้างก็สูงขึ้นเรื่อยๆ และวิกฤติโควิดก็ทำให้การก่อสร้างหยุดชะงัก

การแพร่ระบาดของไวรัสโคโรน่า ทำให้หลายประเทศหันมาทบทวนตัวเองและพลิกวิกฤติเป็นโอกาสในการแก้ปัญหาการไร้บ้าน เพราะคนไร้บ้านเองก็ต้องเว้นระยะห่างทางสังคมเช่นกัน ในประเทศอังกฤษ รัฐบาลก็เช่าโรงแรมให้คนไร้บ้านเข้าอยู่ และให้คำมั่นสัญญาว่าจะสร้างที่พักอาศัยเพิ่ม 3,300 แห่งภายในหนึ่งปี แต่อย่างในอเมริกา เจ้าหน้าที่ให้คนไร้บ้านนอนในเต็นท์ในที่จอดรถ ในออสเตรเลีย ตอนนี้จำนวนคนไร้บ้านเพิ่มขึ้นอย่างมาก โดยเฉพาะบนท้องถนนในซิดนีย์ 

เมืองหลายเมืองในนิวซีแลนด์ ถูกจัดว่าเป็นเมืองที่ค่าอยู่อาศัยแพงที่สุด รายงานในปี 2018 ก็พบว่า ประชากรร้อยละ 1 จากประชากรทั้งหมด 5 ล้านคนของนิวซีแลนด์ เป็นคนไร้บ้าน ซึ่งถือเป็นตัวเลขที่สูงที่สุดในประเทศที่เป็นสมาชิกองค์การประเทศที่พัฒนาแล้วอย่างองค์การเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา (OECD) อย่างไรก็ดี แต่ละประเทศก็มีคำจำกัดความคนไร้บ้านที่แตกต่างกัน คำจำกัดความ คนไร้บ้าน ของนิวซีแลนด์นั้นรวมถึงผู้คนที่อยู่อาศัยในที่อยู่อาศัยที่แออัด คนที่นอนในรถ คนที่ไปขอพักอาศัยในบ้านคนอื่น รวมถึงคนที่อยู่ในที่พักฉุกเฉินด้วย

นิวซีแลนด์นำคนที่เปราะบางด้านที่อยู่อาศัยกว่า 1,400 คน เข้าอยู่ในโรงแรมในช่วงปิดประเทศ ในจำนวนนี้ 500 คนเป็นคนไร้บ้านที่อยู่ตามที่สาธารณะ ราว 350 คนเป็นคนที่อยู่ในที่พักแออัด และราว 200 คนคือคนที่นอนในรถ

เจ้าหน้าที่องค์กรช่วยเหลือคนยากลำบากในเมืองโอ๊คแลนด์กล่าวกับคณะกรรมการผู้แทนราษฎรว่า จะมีคนยากจนเพิ่มขึ้นเพราะโรคระบาด และผู้มีอำนาจต้องมี “ความกล้าหาญ” มากเพียงพอที่จะแก้ปัญหา เขากล่าวเพิ่มเติมว่า “มายาคติอย่างหนึ่งที่ผู้คนเชื่อกันก็คือว่าคนไร้บ้านไม่อยากอยู่ในบ้าน ว่าพวกเขาเลือกที่จะมาเป็นคนไร้บ้าน แต่ผมขอท้าเลยนะ ว่ามันไม่ได้เป็นอย่างนั้น” เพราะวิกฤติโควิดทำให้เห็นแล้วว่า ถ้ารัฐจะจัดการให้คนไร้บ้านที่มีอยู่ ก็ทำได้ และไม่ได้เป็นเรื่องยากเลย

ที่มา: The Guardian