คนไร้บ้านอังกฤษ เสี่ยง! ถูกทำให้เป็นอาชญากร หลังรัฐสภาชงประกาศใช้ร่าง พ.ร.บ. ตำรวจ ฉบับใหม่

เครือข่ายองค์กรการกุศลเพื่อคนไร้บ้านได้ยื่นคำร้องร่วมกันต่อคณะรัฐมนตรีแห่งสหราชอาณาจักรให้พิจารณาถึงร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยตำรวจและอาชญากรรมอีกครั้ง เนื่องจากร่างพระราชบัญญัติดังกล่าวอาจส่งผลให้ผู้คนจำนวนมากกลายเป็นอาชญากรเพียงเพราะพวกเขาเป็นคนไร้บ้าน 

ขอบคุณรูปจาก Shelter

เดอะการ์เดียนเปิดเผยถึงข้อความในจดหมายที่องค์กรการกุศล 13 แห่ง และกลุ่มการเคหะฯ (housing groups) ได้ส่งถึงโรเบิร์ต เจนริก เลขาธิการด้านที่อยู่อาศัยและชุมชน โดยมีใจความที่เรียกร้องให้รัฐเปลี่ยนแปลงร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยตำรวจและอาชญากรรมอย่างเร่งด่วนเพื่อมิให้เกิดเหตุการณ์ที่ผู้คนจะถูกจับกุมและถูกคุมขัง ด้วยสาเหตุเพราะพวกเขาเป็นบุคคลที่ใช้ชีวิตตามพื้นที่สาธารณะ

ในเบื้องต้นสภาล่างได้มีมติให้ผ่านร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยตำรวจ อาชญากรรม การพิพากษา และศาล (The police, crime, sentencing and courts bill) เป็นที่เรียบร้อยแล้ว แต่พ.ร.บ. ยังต้องผ่านการพิจารณาจากสภาสูงอีกครั้ง ซึ่งพ.ร.บ. ดังกล่าวเต็มไปด้วยข้อถกเถียงมากมาย ไม่ว่าจะเป็นการห้ามการประท้วงที่ส่งเสียงโวยวายเกินเหตุหรือสร้างความ“ตื่นตระหนก”ให้แก่สาธารณะชน

บางส่วนของร่างฯ สร้างความเสี่ยงต่อกลุ่มนักเดินทางและกลุ่มยิปซี ด้วยการตั้งข้อหาบุกรุกแก่พวกเขา พวกเขาจะกลายเป็นกลุ่มผู้สุ่มเสี่ยงต่อการถูกปรับ จำคุก หรือยึดยานพาหนะ ซึ่งในกรณีของนักเดินทางนั้น ยานพาหนะก็มักจะเป็นบ้านของพวกเขาด้วย

หัวหน้ากลุ่มศูนย์พักพิงเพื่อคนไร้บ้าน องค์กรพัฒนาเอกชนเพื่อคนไร้บ้านไครสิส องค์กรการกุศลเพื่อคนไร้บ้านเซนต์มองโก และองค์กรการเคหะฯ แห่งสหราชอาณาจักร ที่ต่างร่วมลงชื่อในจดหมายถึงคณะรัฐมนตรีนั้น ล้วนคาดหวังว่าร่างพระราชบัญญัติว่าด้วยตำรวจและอาชญากรรมเป็นจะตกไป หรือหากยังดำเนินการต่อ รัฐมนตรีควรเร่งแก้ไขร่างพ.ร.บ. เพื่อลดผลกระทบต่อคนไร้บ้านในอังกฤษ

ในจดหมายระบุว่า “ตัวบทบัญญัติในร่าง พ.ร.บ. ดังกล่าว ได้สร้างความเสี่ยงให้กับบุคคลใดก็ตามที่อาศัยในรถยนต์ รถตู้ หรือยานพาหนะอื่น ๆ – หรือมียานพาหนะที่จอดอยู่ใกล้ที่ที่พวกเขานอนตามพื้นที่สาธารณะ – กลุ่มคนเหล่านี้ต่างก็ใช้ชีวิตโดยไม่ได้เดือดร้อนใคร แต่กลับต้องมาเสี่ยงต่อการถูกตำรวจจับกุมและถูกจำคุก หากพวกเขาถูกเจ้าของที่ดินหรือตำรวจไล่ออกจากพื้นที่”

ร่างพ.ร.บ. นี้กระทบต่อคนไร้บ้านหลายต่อหลายคนที่จำเป็นต้องนอนในรถหรือในเต็นท์ที่มีรถอยู่ใกล้ ๆ โดยเฉพาะคนที่ใช้รถเพื่อทำงานเลี้ยงชีพ  อย่างคนขับรถส่งของ

“เราตระหนักดีว่ารัฐบาลไม่ได้ตั้งใจให้กลุ่มคนเหล่านี้ถูกจับกุมในข้อหากระทำการละเมิดร่าง พ.ร.บ. ตำรวจ แต่เราต้องการให้มีบทบัญญัติในร่าง พ.ร.บ. อย่างชัดเจนเพื่อยืนยันว่ากลุ่มคนที่อาศัยอยู่บนยานพาหนะนี้จะไม่ถูกจับกุมโดยข้อหาเหล่านี้”

จดหมายดังกล่าวยังเรียกร้องให้มีการระบุถึงรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับความหมายของคำว่า  “พำนักอาศัย”  ตาม พ.ร.บ. ในกรณีที่เจ้าของที่ดินไม่อนุญาตให้พำนัก ว่าการพำนักอาศัยแบบใดบ้างที่ตำรวจจะสามารถเข้าจับกุมได้

“คำตัดสินศาลว่าด้วยผู้อยู่อาศัยที่ผ่านมาให้แนวทางไว้ว่า บุคคลจะถือว่า “อาศัยอยู่” ก็ต่อเมื่อบุคคลลงหลักปักฐานหรือตั้งใจที่จะตั้งถิ่นฐาน ณ ที่หนึ่ง การถูกบังคับให้อยู่ที่ใดที่หนึ่งในช่วงเวลาสั้น ๆ หรือจำต้องอยู่ในกรณีฉุกเฉิน จะไม่นับว่าเป็นการอยู่อาศัย” องค์กรเพื่อคนไร้บ้านต่าง ๆ กล่าวในจดหมาย “คนไร้บ้านก็จำเป็นต้องนอนที่ไหนสักแห่งเช่นกัน”

องค์กรเพื่อคนไร้บ้านได้บอกกับนายเจนริกผ่านจดหมายว่า: “เรารู้สึกเป็นเกียรติที่ได้ร่วมงานกับท่านเพื่อที่จะมุ่งจัดการปัญหาคนไร้บ้านที่อาศัยอยู่บนพื้นที่สาธารณะอย่างไร้ระเบียบ แต่เราก็เป็นกังวลว่าร่าง พ.ร.บ. ฉบับนี้จะทำให้เป้าหมายในการจัดการปัญหาคนไร้บ้านเป็นไปได้ยากขึ้นหรือไม่” 

ทางด้านโฆษกรัฐบาลก็ได้ออกมาชี้แจงว่า “การกระทำที่ผิดกฎหมายตาม พ.ร.บ. ตำรวจ จะถูกบังคับใช้เฉพาะกับผู้ที่อาศัย หรือ ตั้งใจจะอาศัยอยู่ในยานพาหนะตามพื้นที่สาธารณะ แล้วก่อให้เกิดความเสียหายและรบกวนคนในพื้นที่เท่านั้น”

อ้างอิง: https://www.theguardian.com/society/2021/jul/08/police-bill-risks-criminalising-homeless-people-warn-uk-charities#:~:text=Police%20bill%20risks%20criminalising%20homeless%20people%2C%20warn%20UK%20charities,-Exclusive%3A%20letter%20to&text=In%20a%20letter%20to%20Robert,and%20imprisoned%20for%20sleeping%20rough.