.
.
.
จากผลการแจงนับคนไร้บ้านทั้งประเทศไทยและผลการสำรวจข้อมูลคนไร้บ้านเชิงลึกจากความร่วมมือของ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มูลนิธิพัฒนาที่อยู่อาศัย มูลนิธิกระจกเงา มูลนิธิอิสรชน และเครือข่ายคนไร้บ้านทั่วประเทศ นำมาสู่การจัดทำฐานข้อมูล Dashboard คนไร้บ้านในประเทศไทย โดยแบ่งข้อมูลออกเป็น 2 ส่วนหลัก ได้แก่ ข้อมูลการแจงนับคนไร้บ้าน (n = 2,499) และ การสำรวจคนไร้บ้านเชิงลึก (n = 1,393)
สามารถเข้าชมสถิติ และดาวน์โหลดข้อมูลแดชบอร์ดได้ที่: https://lookerstudio.google.com/u/0/reporting/f18b4c5e-8348-48d2-8d4c-67e631fcacb8/page/5xl2D
.
นิยามคนไร้บ้านที่ทำการแจงนับและสำรวจเชิงลึก
คนไร้บ้านที่ถูกแจงนับและสำรวจเชิงลึกในครั้งนี้ แบ่งออกเป็น 1) คนไร้บ้าน/คนไร้ที่พึ่ง/คนเร่ร่อน ในพื้นที่สาธารณะหรือศูนย์พักคนไร้บ้านของภาคประชาสังคม (เช่น บ้านเตือมฝัน, บ้านโฮมแสนสุข, บ้านพูนสุข และศูนย์สุวิทย์-วัดหนู เป็นต้น) และ 2) คนที่อยู่อาศัย หลับนอนและใช้ชีวิตในพื้นที่สาธารณะหรืออาคารสาธารณะที่ไม่ใช่ที่พักทั้งหมด โดยพื้นที่สาธารณะที่จะสามารถพบเห็นคนไร้บ้านเหล่านี้ อาทิ ริมทางเท้า สวนสาธารณะ ป้ายรถเมล์/ป้ายรถสองแถว สถานีรถไฟ/สถานีรถโดยสาร ลานจอดรถ ตลาด ใต้สะพาน/ใต้สะพานลอย/ใต้ทางด่วน
.
นิยามการแจงนับคนไร้บ้าน
การแจงนับคนไร้บ้าน คือ การนับจำนวนและเก็บข้อมูลทางประชากรเบื้องต้นของคนไร้บ้านที่อาศัยอยู่ในพื้นที่สาธารณะ และในสถานที่ที่รัฐหรือเอกชนจัดให้ โดยเป็นการนับภายในคืนเดียว (One Night Counting) ตามระยะเวลาที่กำหนด ผ่านการสังเกต เพื่อนำข้อมูลที่ได้ไปใช้ประกอบการกำหนดทิศทางนโยบายที่เหมาะสมในการพัฒนาคุณภาพชีวิตคนไร้บ้าน ซึ่งจากการแจงนับแบบคืนเดียวเมื่อคืนวันที่ 23 พฤษภาคม 2566 พบว่ามีคนไร้บ้านที่แจงนับได้จำนวน 2,499 คน
.
นิยามการสำรวจคนไร้บ้านเชิงลึก
การสำรวจคนไร้บ้านเชิงลึก สำรวจด้วยวิธีการสัมภาษณ์คนไร้บ้านผ่านแบบสอบถาม/เก็บข้อมูลเชิงรายละเอียดตามประเด็นในแบบสอบถามการสำรวจ เน้นการสัมภาษณ์ พูดคุย กับคนไร้บ้านเพื่อเก็บข้อมูลกลุ่มคนไร้บ้านที่สำรวจ อ้างอิงจากคนไร้บ้านที่พบในการแจงนับคนไร้บ้าน 2566 ที่ผ่านมา ซึ่งจากการเก็บข้อมูลคนไร้บ้านเชิงลึกในปี 2566 สามารถเก็บข้อมูลจากคนไร้บ้านได้จำนวน 1,393 คน คิดเป็นร้อยละ 55.74 ของจำนวนประชากรคนไร้บ้านที่แจงนับได้ทั้งหมด
.
ในบทความนี้ จะเป็นการแนะนำการใช้งานแดชบอร์ดฐานข้อมูลคนไร้บ้านเบื้องต้น ทั้งนี้ ส่วนของบทความที่เกี่ยวข้องกับการวิเคราะห์ข้อมูลที่น่าสนใจ สามารถอ่านเนื้อหาได้จาก (คลิกที่ชื่อบทความ)
- Key Facts ภาพรวมสำคัญการแจงนับคนไร้บ้าน 2566
- Key Facts ภาพรวมสำคัญการสำรวจคนไร้บ้านเชิงลึก
.
____________________________________________________________
.
คู่มือแนวทางการใช้งานแดชบอร์ด
.
ข้อมูลในแดชบอร์ด
แดชบอร์ดฐานข้อมูลคนไร้บ้าน แบ่งออกเป็น 7 ส่วนหลัก โดยแต่ละส่วนจะเป็นการนำเสนอข้อมูลที่แตกต่างกันในแต่ละประเด็น
ส่วนที่ 1 ข้อมูลการแจงนับคนไร้บ้าน: ประกอบด้วยข้อมูลพื้นฐานของคนไร้บ้านที่แจงนับได้ในคืนวันที่ 23 พฤษภาคม 2566 จำนวน 2,499 คน ได้แก่ เพศ ช่วงอายุ ลักษณะการรวมกลุ่ม และลักษณะภายนอกที่เห็นได้ชัด
.
ส่วนที่ 2 ข้อมูลทั่วไปของคนไร้บ้านที่ตอบแบบสำรวจเชิงลึก: ประกอบด้วยข้อมูลพื้นฐานของคนไร้บ้านจำนวน 1,393 คน ที่ถูกสำรวจเชิงลึกด้วยแบบสอบถามเชิงลึก ในส่วนนี้จะเป็ฯการรายงานข้อมูลทั่วไปของคนไร้บ้าน ได้แก่ เพศ ช่วงอายุ สถานะการถือครองบัตรประจำตัวประชาชน ระดับการศึกษา และสาเหตุที่ออกมาสู่ภาวะไร้บ้าน
.
ส่วนที่ 3 คุณภาพชีวิตและพฤติกรรมสุขภาพของคนไร้บ้าน: ประกอบด้วยข้อมูลด้านพฤติกกรรมสุขภาพ ความเจ็บป่วย และโภชนการของคนไร้บ้าน ได้แก่ โรคประจำตัว ความสามารถในการช่วยเหลือตนเอง การเข้าถึงการรักษาพยาบาลเมื่อเจ็บป่วย มื้ออาหารที่ได้รับต่อวัน ความถี่ในการอาบน้ำ พฤติกรรมการดื่มสุราและสูบบุหรี่ และการถูกทำร้ายร่างกาย
.
ส่วนที่ 4 อาชีพ และรายได้ของคนไร้บ้าน: ประกอบด้วยข้อมูลในเชิงเศรษฐกิจของคนไร้บ้าน ทั้งอาชีพ รายได้ รายจ่าย ได้แก่ แหล่งรายได้/อาชีพ รายได้เฉลี่ยต่อเดือน ค่าเฉลี่ยรายจ่ายต่อเดือน ประเภทค่าใช้จ่าย ความเพียงพอ รายรับ / รายจ่าย
.
ส่วนที่ 5 ความต้องการการช่วยเหลือและตาข่ายรองรับทางสังคม: ประกอบด้วยข้อมูลที่เกี่ยวกับความต้องการการช่วยเหลือสนับสนุน และสวัสดิการที่ได้รับของคนไร้บ้าน ได้แก่ การมีบ้านให้กลับและการกลับบ้านในกรณีมีบ้าน ความห่วงกังวล / ความต้องการการช่วยเหลือ สวัสดิการที่ได้รับ
.
ส่วนที่ 6 ความสัมพันธ์ของข้อมูลระหว่างมิติด้านรายได้ต่อเพศและช่วงอายุ: ในส่วนนี้จะเป็นการแสดงข้อมูลรายรับและรายจ่ายของคนไร้บ้าน จำแนกตามเพศ และจำแนกตามช่วงอายุ
.
ส่วนที่ 7 ความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูลช่วงอายุและระยะเวลาที่ออกมาไร้บ้าน หรือจำนวนปีที่อยู่ในภาวะไร้บ้าน เป็นกราฟแสดงข้อมูลลักษณะการกระจุกตัวของช่วงอายุและจำนวนปีที่อยู่ในภาวะไร้บ้าน
.
ฟีเจอร์ในแดชบอร์ดและแนวทางการใช้งาน
- การดูกราฟและตาราง
- การดาวน์โหลดข้อมูลนำเสนอภาพรวม PDF
- การดาวน์โหลดข้อมูลแบบเชิงสถิติ
- ติดต่อสอบถาม
การดูกราฟและตาราง
ในหน้าแรกของแดชบอร์ด เป็นข้อมูลการแจงนับคนไร้บ้าน ซึ่งจะปรากฏข้อมูลพื้นฐานสำคัญ ได้แก่ จุดที่พบคนไร้บ้าน เพศ ช่วงอายุ การรวมกลุ่ม และจุดสังเกต (เช่น ภาวะพิการ อาการทางจิต การติดสุรา และการบาดเจ็บ)
ทางด้านซ้ายคือ Heat Map ซึ่งท่านสามารถดูการกระจุกและการกระจายตัวของประชากรคนไร้บ้านทั่วประเทศได้ จากภาพจะเห็นได้ว่าคนไร้บ้านส่วนใหญ่อยู่ในพื้นที่เขตเมือง
.
ท่านสามารถกดเลือกจังหวัดที่ต้องการดูข้อมูลได้ตามความต้องการ โดยอาจแบ่งดูตามภาค เขตสุขภาพ หรืออื่นๆ โดยข้อมูลจะแสดงข้อมูลผลรวมประชากรคนไร้บ้านตามจังหวัดที่กดเลือกไว้ และจะแสดงผลเหมือนกันทุกหน้า
.
หากชี้เมาส์ไปที่กราฟ จะปรากฏรายละเอียดข้อมูล จำนวน และเปอร์เซ็นต์การตอบในข้อนั้นๆ ขึ้นมา
.
ในตารางข้อมูลจะปรากฏรายละเอียดจำนวน ร้อยละ และอัตราส่วนเทียบกับจำนวนประชากรคนไร้บ้านที่แจงนับได้
.
การดาวน์โหลดข้อมูลนำเสนอภาพรวม PDF
สามารถทำได้ 2 วิธีการ
วิธีการที่ 1: คลิกเมาส์ขวา จะมีตัวเลือก “ดาวน์โหลดหน้าเว็บเป็นไฟล์ PDF” โดยสามารถกดเลือกดาวน์โหลดทุกหน้า หรือเลือกดาวน์โหลดเฉพาะหน้าของหมวดหมู่ที่ท่านสนใจข้อมูล
.
วิธีการที่ 2: ไปยังหน้าสุดท้ายของแดชบอร์ด และเลือก “กดที่นี่เพื่อดาวน์โหลดรายงาน”
.
.
การดาวน์โหลดข้อมูลแบบเชิงสถิติ
ในการดาวน์โหลดข้อมูลแบบ Excel สามารถเลือกดาวน์โหลดข้อมูลแต่ละตารางโดยการคลิกเมาส์ขวาและเลือก “ส่งออก”
ในส่วนนี้ ท่านสามารถเลือกประเภทของไฟล์ที่ต้องการส่งออกได้ตามความต้องการ (เช่น ประเภทไฟล์ CSV Excel หรือ Google Sheet สำหรับการทำงานบนพื้นที่ออนไลน์ เป็นต้น)
.
.
ติดต่อสอบถาม
ในกรณีต้องการส่งข้อเสนอแนะต่อข้อมูล หรือสอบถามเพิ่มเติมเกี่ยวกับข้อมูลคนไร้บ้าน สามารถติดต่อได้ที่ hhnp.project@gmail.com
ข้อมูลแดชบอร์ด
https://lookerstudio.google.com/u/0/reporting/f18b4c5e-8348-48d2-8d4c-67e631fcacb8/page/5xl2D