ผ่านมาแล้ว 4 เดือนกับเหตุการณ์อัคคีภัยที่โรงงานหมิงตี้ เคมีคอล จำกัด ที่เกิดขึ้นในช่วงเช้ามืดของวันที่ 5 กรกฎาคม เหตุการณ์ดังกล่าวสะท้อนให้เราตระหนักถึงการพัฒนาอุตสาหกรรมที่แลกมากับคุณภาพชีวิตคนจนเมืองและปัญหาที่พวกเขาต้องเผชิญมาโดยตลอดในชีวิตประจำวัน
Penguin Homeless ขอเชิญชวนให้ทุกท่านอ่านบทความสรุปใจความสำคัญจากงานวิจัย“อายุขัยเฉลี่ยและภาวะการตายของคนไร้บ้านในกรุงเทพมหานคร” โดย ผศ.ดร.ชญานิศวร์ โคโนะ (2560) ที่จะพาทุกคนไปทำความเข้าใจความเป็นอยู่และคุณภาพชีวิตของคนไร้บ้านในกรุงเทพมหานครผ่านอายุขัยและการตายของพวกเขา
ท่ามกลางการระบาดของไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) มีผู้คนตกงานจากการเลิกจ้างเพิ่มมากขึ้น ทำให้ผู้ที่มีความเปราะบางทางเศรษฐกิจอยู่แล้ว เช่นคนที่มีหนี้สินต้องผ่อนชำระ หรือคนหาเช้ากินค่ำ ต้องกลายเป็นคนไร้บ้านในที่สุด จากภาวะคนไร้บ้านหน้าใหม่ที่เพิ่มขึ้น และไม่มีทีท่าว่าวิกกฤตการณ์นี้จะฟื้นตัวขึ้นได้โดยง่าย นำมาสู่คำถามที่ว่า หากคนหน้าใหม่ต้องออกมาไร้บ้านแล้ว จะมีวิถีชีวิตที่ต่างไปจากคนที่ไร้บ้านมายาวนานอย่างไร อะไรคือความเปราะบางที่คนไร้บ้านเผชิญ และเรามีเวลาแค่ไหนในการช่วยเหลือคนไร้บ้านกลุ่มนี้ก่อนที่จะสายเกินไปจนกลายเป็นคนไร้บ้านถาวร
ท่ามกลางวิกฤตการณ์โควิด-19 พบคนไร้บ้านหน้าใหม่เพิ่มขึ้นกว่า 30% ทั่วประเทศ
ชวนพูดคุยถึงสถานการณ์คนไร้บ้านในช่วงการแพร่บาดโควิด-19 รวมถึงแลกเปลี่ยนประสบการณ์การทำงานและความเห็นเพื่อหาแนวทางดูแลคนไร้บ้านในระยะยาวต่อไป ร่วมกับจากเครือข่ายหลายเมืองทั่วประเทศ
ท่ามกลางสถานการณ์การแพร่ระบาดระลอกสามของโควิด-19 ผลกระทบจากสถานการณ์ดังกล่าวส่งผลให้คนเข้าสู่สภาวะไร้บ้านมากขึ้นและนโยบายของรัฐในปัจจุบันก็ยังไม่ได้คำนึงถึงกลุ่มคนไร้บ้าน ซึ่งเป็นการตอกย้ำความไม่มั่นคงและความไม่ปลอดภัยของคนไร้บ้านในสังคม
สภาพความเป็นอยู่ของคนไร้บ้านที่ขาดปัจจัยสี่สะท้อนภาพความเหลื่อมล้ำอย่างมาก และสภาพสังคมที่ทำให้พวกเขาจำเป็นต้องออกจากบ้าน กลายมาเป็นคนไร้บ้านในเมือง สถานการณ์จะย่ำแย่มากกว่านั้น หากคุณคือคนไร้บ้านที่เป็นผู้หญิง
การจัดหาวัคซีนถือเป็นภารกิจสำคัญของรัฐที่จะต้องรีบดำเนินการให้ครอบคลุมและทั่วถึง รวมถึงประชากรกลุ่มเปราะบางอย่างคนไร้บ้านที่อาศัยอยู่ตามที่สาธารณะและไร้ผู้ดูแลด้วย
“ครอบครัวที่เลือกเอง (chosen family)” คือสถาบันทางสังคมเสมือนที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นพื้นที่ปลอดภัยสำหรับผู้ไร้บ้าน และทำให้คนไร้บ้านเอาชีวิตรอดในพื้นที่สาธารณะได้ และครอบครัวที่ว่านี้เป็นระบบความสัมพันธ์อยู่เหนือกฎเกณฑ์ใดๆ มีเพียงสายสัมพันธ์ทางใจเป็นสำคัญที่ช่วยยึดโยงสมาชิกครอบครัวไว้ได้
ชวนอ่านรายงานสรุปผลการสำรวจเชิงคุณภาพการระบาดของโควิด – 19 ผลกระทบต่อคนในไร้บ้านในประเทศไทย ที่คณะทำงานเครือข่ายคนไร้บ้านได้เก็บรวบรวมเพื่อสำรวจสถานการณ์คนไร้บ้านในช่วงโควิด – 19 รวมถึงข้อเสนอแนะเบื้องต้นต่อภาครัฐ
การตกอยู่สภาวะไร้บ้าน ในตัวมันเองก็ถือว่าเป็นประเด็นทางสังคมที่ฉายภาพให้เห็นถึงสังคมที่มีความเหลื่อมล้ำอย่างชัดแจ้งอยู่แล้ว แต่ประเด็นย่อมจะซับซ้อนกว่านั้น เมื่อมีประเด็นเชิงอัตลักษณ์มาเป็นปัจจัยเสริม อย่างเช่น การเป็นเยาวชนที่ไร้บ้านภายใต้ท่ามกลางวิกฤตที่อยู่อาศัยเช่นนี้
ในช่วงการแพร่ระบาดของ COVID-19 ล้วนเป็นช่วงเวลาที่สร้างความเปราะบางสำหรับคนทุกกลุ่ม คนไร้บ้านที่เป็น LGBTQ+ ก็เป็นอีกกลุ่มที่ยิ่งถูกทำให้เปราะบางมากยิ่งขึ้น เพราะพวกเขาไม่ได้แค่เป็นคนไร้บ้าน แต่พวกเขายังคงถูกกดขี่อัตลักษณ์ทางเพศจากสังคมอีกด้วย
กระบวนการ gentrification เป็นเรื่องของการต่อสู้ทางชนชั้น ระหว่างกลุ่มคนร่ำรวยที่เข้ามาใหม่ และกลุ่มคนยากจนที่อยู่มาก่อน โดยมีต้นตอมาจากพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ในพื้นที่ของคนรายได้น้อย และในเวลานี้ สาเหตุหนึ่งที่นำไปสู่กระบวนการพัฒนาพื้นที่เช่นนั้นคือ การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ
